Siarka jest jednym z ważniejszych makroelementów, który wpływa na prawidłowy rozwój i wzrost organizmów. Z przeprowadzonych badań i danych literaturowych wynika, że wiele gleb na świecie, w tym także polskie, mają obecnie niedostateczną dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin zawartość siarki. Związane jest to przede wszystkim z ograniczeniem emisji przemysłowych oraz stosowaniem nawozów mineralnych o małej zawartości siarki.
Siarka w środowisku w nadmiarze stanowi zagrożenie dla roślin, obecnie występuje w niedoborze i też stanowi zagrożenie dla środowiska.
Niedobór 1 kgS/ha ogranicza wykorzystanie 5–7 kg N/ha.
W glebie siarka prawie w 100 % występuje w formie organicznej, a o zawartości formy mineralnej, pobieranej przez roślinę, decyduje intensywność mineralizacji resztek roślinnych, nawozów naturalnych i próchnicy.
Przemianie formy organicznej siarki w formę mineralną sprzyjają np. wysoki odczyn gleby, gdzie przy wartości pH do 7,5 zwiększa się szybkość mineralizacji.
Niedobory siarki, szczególnie w początkowym okresie są trudne do zidentyfikowania. Można je pomylić z niedoborem azotu czy magnezu. Stosunkowo najłatwiej można je rozpoznać na rzepaku. Objawy można zaobserwować na młodszych liściach, które zewnętrznie ulegają rozjaśnieniu.
Stosowanie nawozów wieloskładnikowych z siarką powoduje podniesienie efektywności nawożenia, szczególnie na glebach lekkich i kwaśnych. Coraz mniej wykorzystuje się również nawozy naturalne, co ma wpływ na obniżenie zawartości siarki w glebie jak i decyduje o jej formie dostępności dla roślin.
Wyróżnić można trzy podstawowe grupy, które zostały
wyodrębnione na podstawie ilości wynoszonej siarki w plonie rolniczym.
a) Rośliny o bardzo dużych potrzebach pokarmowych w stosunku do siarki. Rośliny krzyżowe: rzepak, kapusta, gorczyca oraz liliowate: cebula i czosnek. Rośliny te pobierają 80-90 kgS/ha.
b) Rośliny o średnich potrzebach pokarmowych w stosunku do siarki, które pobierają około 20-40 kgS/ha. Należą do nich motylkowate oraz okopowe wytwarzające duże ilości suchej masy z ha.
c) Rośliny o niskich potrzebach nawozowych w stosunku do siarki. Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim zboża, które pobierają około 12-25 kgS/ha.
Rośliny sadownicze wykazują niskie zapotrzebowanie na siarkę.
Rośliny pobierają siarkę w formie siarczanów przez cały okres wegetacji, a najintensywniej w stadium kwitnienia. Rośliny mogą pobierać siarkę również w formie dwutlenku siarki z atmosfery a odbywa się to przez liście i jest ona w ten sposób szybko wykorzystywana.
Dostateczne zaopatrzenie roślin w ten pierwiastek zapewnia
uzyskiwanie wysokich plonów o odpowiednich cechach jakościowych.
Warto więc monitorować zasobność gleby w siarkę, pozostałe makroelementy, jak również mikroelementy i pH gleby.
Badania takie są prowadzone przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze, gdzie po zbadaniu otrzymamy wynik o stanie naszej gleby i o składnikach jakich w niej brakuje. Jest to nie tyko korzystne z punktu uzyskiwanego plonu lecz również z finansowego, gdyż ceny nawozów do tanich nie należą a dzięki temu można je racjonalnie rozdysponować.
Okręgowa Stacja
Chemiczno Rolnicza w Gorzowie Wlkp
mgr inż. Damian Śliwiński